مجله پژوهش سلامت

مقدمه: واکنش استرس ایجاد شده در عمل جراحی موجب ارسال پیام هایی ازمحل جراحی به سیستم عصبی مرکزی و محور هیپوتالاموس و هیپوفیز و ارسال امواج وابران سیستم اتونوم به کبد و مدولای آدرنال می شود که منجر به عوارض جانبی مختلف ناشی از افزایش یا کاهش فعالیت غدد داخلی می‌گردد. استفاده از بیهوشی اسپاینال با بی‌حس کننده‏‎‎‏های موضعی می‌تواند نقش بارزی در مهار این عوارض داشته باشد.  از این رو مطالعه اخیر با هدف بررسی تاثیر استفاده از روش بیهوشی عمومی به همراه بی‌حسی نخاعی بر بیماران دیابتیک حین عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد.

مواد و روش‌ها: این مطالعه از نوع کارآزمایی بالینی تصادفی یکسو کور بوده که بر روی بیماران انتخاب شده جهت عمل جراحی بای پس عروق کرونر انجام شد. نمونه گیری به صورت تصادفی انجام و بیماران به دو گروه شاهد (تحت بیهوشی عمومی) و مورد (تحت بیهوشی ترکیب دو روش عمومی و اسپاینال) تقسیم شدند. میزان قند خون و میزان انسولین مورد نیاز قبل، حین و پس از عمل سنجیده شد. همچنین میزان داروهای مورد نیاز در دوگروه مورد و شاهد بررسی شد. در نهایت داده ها توسط آزمون های تی مستقل و تحلیل واریانس یک طرفه ارزیابی شدند.

یافته ها: میانگین قند خون اندازه‌گیری شده در گروه مورد قبل از عمل (229.75)، حین عمل (178.41) و بعد از عمل (185.083) بیشتر از گروه شاهد (به ترتیب: 152.17، 131.20، 143.29) بود. میانگین انسولین مصرف شده نیز در این سه بازه زمانی در گروه مورد (113.58) بیشتر از شاهد (70.58) بود. اما نسبت افزایش انسولین مورد نیاز حین عمل در گروه مورد کمتر از شاهد بود. در میزان آتروپین مصرفی (شاهد: 0.50 مورد: 0.145) و ایندرال (شاهد: 0.291، مورد:0.333) برای دو گروه تفاوت معنی‌داری مشاهده نشد، در حالیکه اختلاف نور اپی نفرین (شاهد: 6.91، مورد: 0.0) و تری نیتروگلیسیرین (شاهد: 2.00، مورد: 7.08) مصرف شده در دو گروه کاملا معنی‌دار بود (0.00>P).

نتیجه‌گیری: بی‌حسی نخاعی به همراه بیهوشی عمومی می تواند با کنترل قند خون بیماران دیابتی و کاهش نیاز به مصرف انسولین در آنها، همینطور کنترل فشار خون و ضربان قلب در بهبود کیفیت بیهوشی، بهبود نتیجه عمل جراحی بی‌دردی وکیفیت زندگی بیماران دیابتی تحت عمل جراحی بایپس عروق کرونر نقش مهمی داشته باشد.